Thị trường Nga với quy mô dân số lớn và nền kinh tế đa dạng là điểm đến hấp dẫn cho các doanh nghiệp Việt Nam muốn mở rộng hoạt động kinh doanh. Tuy nhiên, thủ tục thành lập công ty tại Nga khá phức tạp, đòi hỏi doanh nghiệp phải nắm rõ quy định pháp lý và các bước thực hiện. Bài viết này sẽ hướng dẫn chi tiết quy trình đăng ký doanh nghiệp tại Nga, giúp doanh nghiệp Việt thuận lợi hơn khi đầu tư vào thị trường này.
1. Các Loại Hình Công Ty Phổ Biến Tại Nga
Khi thành lập doanh nghiệp tại Nga, nhà đầu tư có thể lựa chọn một trong các loại hình sau:
a) Công ty TNHH (OOO – Общество с Ограниченной Ответственностью)
- Ưu điểm:
- Chỉ cần 1 thành viên (cá nhân hoặc pháp nhân).
- Trách nhiệm hữu hạn trong phạm vi vốn góp.
- Phù hợp với doanh nghiệp vừa và nhỏ.
- Nhược điểm:
- Không được phát hành cổ phiếu.
b) Công ty Cổ phần (AO – Акционерное Общество)
- Gồm 2 loại:
- AO thông thường (PAO – Публичное АО): Có thể phát hành cổ phiếu công khai.
- AO đóng (NAO – Непубличное АО): Cổ đông hạn chế, không niêm yết.
- Ưu điểm:
- Dễ huy động vốn bằng cách bán cổ phần.
- Nhược điểm:
- Thủ tục phức tạp hơn OOO.
c) Chi nhánh/Văn phòng đại diện
- Phù hợp với doanh nghiệp đã có trụ sở ở nước ngoài muốn hoạt động tại Nga.
- Không có tư cách pháp nhân độc lập.
2. Điều Kiện Thành Lập Công Ty Tại Nga
a) Vốn pháp định
- OOO: Tối thiểu 10.000 RUB (~2.5 triệu VND), nhưng một số ngành (ngân hàng, bảo hiểm) yêu cầu cao hơn.
- AO: Tối thiểu 100.000 RUB (~25 triệu VND).
b) Người đại diện pháp luật
- Cần ít nhất 1 giám đốc (có thể là người nước ngoài hoặc công dân Nga).
- Nếu là người nước ngoài, cần có thị thực lao động (work visa).
c) Địa chỉ trụ sở
- Phải có địa chỉ thực tại Nga (có thể thuê văn phòng ảo nếu không có trụ sở thực tế).
3. Quy Trình Thành Lập Công Ty Tại Nga
Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ
- Đối với cá nhân:
- Bản sao hộ chiếu (dịch thuật công chứng tiếng Nga).
- Giấy tờ chứng minh địa chỉ (ví dụ: hóa đơn điện nước).
- Đối với pháp nhân:
- Giấy phép kinh doanh (dịch thuật công chứng).
- Quyết định thành lập chi nhánh/công ty con.
Bước 2: Đặt tên công ty & Kiểm tra trùng lặp
- Tên công ty phải bằng tiếng Nga, có thể kèm tên tiếng Anh.
- Kiểm tra tại Cơ quan đăng ký doanh nghiệp Liên bang Nga (ФНС).
Bước 3: Nộp hồ sơ đăng ký
- Hồ sơ bao gồm:
- Đơn đăng ký (Form Р11001).
- Điều lệ công ty (bằng tiếng Nga).
- Biên bản góp vốn (nếu có nhiều thành viên).
- Nộp tại:
- Cục Thuế (ФНС) hoặc qua Cổng dịch vụ công quốc gia.
Bước 4: Nhận Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp (ОГРН)
- Thời gian xử lý: 3-7 ngày làm việc.
- Sau khi được cấp, công ty chính thức có tư cách pháp nhân.
Bước 5: Mở tài khoản ngân hàng & Đăng ký thuế
- Mở tài khoản tại ngân hàng Nga hoặc ngân hàng quốc tế hỗ trợ giao dịch RUB/USD/EUR.
- Đăng ký mã số thuế (ИНН) và chế độ kế toán.
Bước 6: Xin giấy phép đặc biệt (nếu cần)
- Một số ngành như thực phẩm, y tế, xây dựng cần giấy phép bổ sung.
4. Chi Phí Thành Lập Công Ty Tại Nga
| Hạng mục | Chi phí (USD) |
|---|---|
| Lệ phí đăng ký doanh nghiệp | 50 – 200 |
| Dịch vụ pháp lý (nếu thuê) | 500 – 2.000 |
| Thuê địa chỉ trụ sở | 100 – 500/năm |
| Mở tài khoản ngân hàng | 50 – 300 |
| Xin giấy phép (nếu có) | 200 – 1.000 |
5. Những Lưu Ý Khi Thành Lập Công Ty Tại Nga
✅ Thuê luật sư/tư vấn địa phương để tránh sai sót pháp lý.
✅ Chọn loại hình phù hợp: OOO là lựa chọn tối ưu cho doanh nghiệp vừa và nhỏ.
✅ Tuân thủ báo cáo thuế: Nga có hệ thống thuế nghiêm ngặt, cần nộp báo cáo định kỳ.
✅ Xem xét Hiệp định VN-EAEU FTA để tận dụng ưu đãi thuế quan.
Kết Luận
Thành lập công ty tại Nga mở ra nhiều cơ hội kinh doanh cho doanh nghiệp Việt Nam, nhưng đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng về pháp lý và tài chính. Nếu tuân thủ đúng quy trình và tận dụng các dịch vụ hỗ trợ, doanh nghiệp có thể gia nhập thị trường Nga một cách thuận lợi.